Heeft u er al van gehoord, van het basisinkomen? Mijn timeline op facebook en twitter liep deze zomer over van berichten over dit fenomeen. Het idee zou zijn dat elke volwassene een basisinkomen krijgt dat zonder voorwaarde door de overheid wordt uitgekeerd. U zou dus bijvoorbeeld elke maand 1000 euro op uw bankrekening gestort krijgen. Gratis en voor niks. U mag het uitgeven aan wat u maar wilt. U kunt er van op vakantie gaan, het investeren in uw bedrijf, of zelfs minder gaan werken.

‘Een pracht idee’, vindt links Nederland. ‘Hét antwoord op al onze welvaartsproblemen’.

‘Wat een onzin’, roept rechts. ‘Gratis geld, wie moet dat betalen?’

De discussie houdt hier meestal op. Want links is toch niet van plan zich te laten beïnvloeden door rechts en rechts ook zeker niet door links. Dus als ze allebei hun zegje hebben gedaan gaan ze weer terug naar hun eigen mensen.

‘Wat een dom idee hé, van links,’ zeggen de rechtse mensen dan tegen elkaar.

‘Wat een starre, ideologieloze lui hé, die rechtsen’ zeggen ze links.

En ze gaan allebei door met praten over ‘de onzinnige ideeën van de ander’ met mensen die er precies hetzelfde over denken als zijzelf. Want dat doen we graag in de politiek: praten met andere mensen die hetzelfde denken als wij. Ik ook, dan voel ik me reuze begrepen en heb ik altijd gelijk. Dat vind ik prettig. Bovendien is het dan lekker helder. Wij tegen zij. Duidelijk. Alleen niet zo handig als je daadwerkelijk iets wilt bereiken.

Terug naar het basis inkomen, weet u al wat u er mee zou doen? Ik wel. Ik zou eerst een jaar gaan sparen, gewoon het hele bedrag op de bank zetten, elke maand…. Okay, nadat ik in de schoenenwinkel ben geweest … en nadat ik een nieuwe jurk heb gekocht…of twee, maar dan zet ik het daarna wel echt op de bank …. Nouja, wat er van over is dan. En als ik genoeg gespaard heb, dan ga ik minder werken. Een dag in de week om me met andere dingen bezig te houden. Dat lijkt me heerlijk, een beetje schrijven, een beetje schilderen. Wie weet word ik er nog eens goed in. Of niet, dan ga ik gewoon series kijken, Game of Thrones, House of Cards, gezellig met alle andere mensen die ook minder zijn gaan werken, of was dat niet de bedoeling? Het was toch echt gratis, dat geld?

Er is natuurlijk maar één manier om er achter te komen wat er echt zou gebeuren als we allemaal het basisinkomen  zouden krijgen. Het uitproberen in de praktijk. En gelukkig zijn er al verschillende gemeenten die begonnen met het uitdenken van pilots. Utrecht, Tilburg, Groningen, Maastricht, Enschede, Nijmegen, zelfs onze eigen provinciale GrienLinks wil experimenteren met het basisinkomen. Alhoewel, dat vind ik eigenlijk gewoon een gek idee, want waarom zou de provincie, die niks te maken heeft met het inkomen van inwoners, zich gaan bemoeien met zoiets als het basisinkomen. Daar hebben ze helemaal geen verstand van en ook helemaal geen bevoegdheid toe. Dat is dus een voor de bühne, denk ik dan.

Maar goed, hartstikke goed dus die Pilots, of niet?

‘Nee joh, wat hebben we daar nu aan,’ zeggen dan mijn linkse vrienden op facebook. ‘Die pilots zijn helemaal niet omvangrijk genoeg, die gaan maar om een paar honderd mensen.’  

‘Hoezo uitproberen’, roepen mijn rechtse vrienden. ‘Het is toch gewoon een slecht idee, die linkse mensen moeten ophouden met fantaseren.’
Dat vind ik dan weer jammer. Dan ga je iets uitproberen om te toetsen of het werkt en dan is het uitproberen zelf weer niet goed genoeg. Zo komen we er nooit, denk ik dan. Al moet ik zeggen dat ik zelf ook geen fan ben van de wildgroei aan pilots die nu ontstaat.

Waarom pakken we dit niet gestructureerd aan? Wetenschappelijk, met duidelijk verschillen tussen de pilots, zodat we echt kunnen toetsen wat wel werkt en wat niet. Dan kunnen we misschien eindelijk eens ophouden met dit links rechts gedoe. En als we in Fryslân dan toch dat gekke idee van GrienLinks uit gaan voeren, dan ga ik al vast series uitzoeken, voor op de bank. Doet u mee?